شهادت امام صادق (ع) – طالح باکویی (۱)

امام صادق سلام الله علیه

برای دانلود اینجا کلیک کنید (کیفیت 360)
برای دانلود اینجا کلیک کنید (کیفیت 240)
برای دانلود اینجا کلیک کنید (کیفیت 144)

امام صادق سلام الله علیه بنا به نقل برخی منابع، در 17 ریبع الاول سال 80 هجری و به نقل منابع دیگر، در سال 83 هجری دیده به دنیا گشودند. ایشان در مدینه و در زمان عبدالملک بن مروان دیده به جهان گشودند. روزگارى که امت اسلامى طعم تلخ حکومت ستمگرانه عبد الملک را مى ‌چشید، مبلغان فاسد اندیشه‌ هاى فاسد مى‌ پراکندند و فرمانروایان ستمگر چیره بودند. مادر آن حضرت فاطمه (ام‌فروه) دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر مى‌ باشد.

معروف ترین کنیه حضرت عبارت است: ابا عبدالله که در زبان روایات و احادیث منقول از سوی ایشان بدان بسیار بر می خوریم.

دیگر کنیه های ایشان عبارتند از: ابااسماعیل، اباموسی (این کنیه مخصوص شیعه بوده)، و این کنیه ها به اعتبار فرزندان امام بوده که این اسامی را دارا بودند.

درباره شخصیت علمى امام صادق سلام الله علیه شواهد فراوانى وجود دارد.حضرت در میان اهل سنت، از نظر روایت حدیث و فقاهت و افتاء، از موقعیت شامخى برخوردار بوده به طورى که او را از شیوخ مسلّم ابو حنیفه و مالک بن انس و شمار فراوانى از محدثان بزرگ زمان خود به شمار آورده‌اند. مالک بن انس رئیس مکتب فقهی مالکی از جمله کسانى است که مدتى در محضر امام صادق سلام الله علیه تلمذ کرده است.ابن حجر هیتمى نیز در مقام تمجید از شخصیت علمى امام اشاره به این نکته دارد که افرادى چون یحیى بن سعید، ابن جریح، مالک، سفیان ثورى، ابو حنیفه و شعبه و ایوب فقیه از آن حضرت نقل روایت نموده‌ اند.

حسن بن على الوشاء مى‌گفت: در مسجد کوفه نهصد نفر را دیده که حدّثنى جعفر بن محمد مى ‌گفتند. برخى منابع، شمار کسانى را که از آن حضرت تلمذ کرده و حدیث شنیده‌اند، حدود چهار هزار نفر یاد کرده‌ اند.

امام صادق سلام الله علیه مدت 12 تا 15 سال بنابر اختلاف با امام زین العابدین سلام الله علیه و بعد از شهادت جد بزرگوارش مدت 19 سال با امام باقر سلام الله علیه زندگى کرد و توانست به مقدار لازم از خرمن دانش این دو بزرگوار، خوشه‌ چینى نماید.

امامت در 114 قمری به آن حضرت منتقل شد مدت امامت 34 سال به طول انجامید که 18 سال در دوره اموى و 16 سال در دوره عباسى بوده است.

– خلفاى اموى معاصر امام جعفر صادق سلام الله علیه به ترتیب عبارتند از:

عبدالملک بن مروان (65 – 86)
ولید بن عبدالملک (86 – 96)
سلیمان بن عبدالملک (96 – 99)
عمر بن عبدالعزیز(99 – 101)
یزید بن عبدالملک (101 – 106)
هشام بن عبدالملک (106-125) (امامت امام از سال 114 و همزمان با این خلیفه آغاز شد.)
ولید بن یزید بن عبدالملک(126-125)
یزید بن ولید بن عبدالملک (126)
ابراهیم بن ولید بن عبدالملک (2 ماه و 10 روز از سال 126)
مروان بن محمد معروف به مروان حمار (132-126).

– خلفاى عباسى معاصر امام سلام الله علیه عبارتند از:

ابوالعباس سفاح (عبدالله بن محمد) (137-132) و
ابوجعفر منصور دوانیقى (137-148).

سیاست نخست امام صادق سلام الله علیه یک سیاست فرهنگى و در جهت پرورش اصحابى بود که از نظر فقهى و روایى از بنیان‌گذاران تشیع جعفرى به شمار آمده‌اند. تلاشهاى سیاسى امام در برابر قدرت حاکمه در آن وضعیت، در محدوده نارضایى از حکومت موجود، عدم مشروعیت آن و ادعاى امامت و رهبرى اسلام در خانواده رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلم بود. از نظر امام صادق سلام الله علیه تعرض نظامى علیه حاکمیت، بدون فراهم آوردن مقدمات لازم- که مهمترینش کار فرهنگى بود- جز شکست و نابودى نتیجه دیگر نداشت.چنانکه در جریان حرکتى که زید بن على و پس از آن یحیى بن زید در خراسان به آن دست زدند، بنى عباس بیشترین بهره را برده و در عمل، خود را به عنوان مصداق شعار «الرضا من آل محمد» تبلیغ کردند.

نتیجه کار بعدها معلوم شد؛ زیرا فقه جعفرى، بنیانگذار تشیع نیرومندى گشت که روز به روز اوج بیشترى گرفت؛ اما زیدیه که منحصرا در خط سیاست‌ بود، رو به افول گذاشتند.

امام صادق سلام الله علیه در سال 148 هجرى به دستور منصور عباسى به وسیله انگور زهرآلود مسموم و به شهادت رسید. مدفن مطهر آن حضرت در قبرستان بقیع و در جوار ائمه بقیع قرار دارد.

منبع:سایت دانشنامه اسلامی
تهیه شده در تحریریه سایت مسلمان