شبهه درباره ضربت امیرالمؤمنین در جنگ خندق
شبهه درباره ضربت امیرالمؤمنین در جنگ خندق
با توجه به اینکه ضربه شمشیر امام علی (سلام الله علیه) در جنگ خندق افضل از عبادت جن و انس دانسته شده است؛
شبهه درباره ضربت امیرالمؤمنین
پیش می آید که آیا از اعمال پیامبر هم بالاتر بوده است؟
آیا در روایت فضیلت ضربت امام علی(ع) در روز خندق، اغراق نشده است؟
پرسش
آیا از معنای برخی روایات این شبهه به ذهن نمی‌رسد که در فضائل امام علی(ع) اغراق شده است؟ مثلاً در روایتی داریم ضربه شمشیر امیرالمؤمنین(ع) در جنگ خندق افضل از عبادت جن و انس است! اگر این روایت صحیح باشد، مستلزم این است که ضربه امام علی(ع) از اعمال و عبادات خود پیامبر اسلام(ص) هم افضل باشد!
پاسخ اجمالی شبهه درباره ضربت امیرالمؤمنین
به نقل شیعه و اهل سنت، پیامبر اسلام(ص) در ارتباط با فضایل و مجاهدت‌های علی(ع) می‌فرماید: «لَضَرْبَهُ عَلِیٍّ یَوْمَ الْخَنْدَقِ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَهِ الثَّقَلَیْن»؛[1] کار علی در جنگ خندق(کشتن عمرو بن عبد ودّ) برتر از عبادت جن و انس است.
شاید از این روایت، نوعی اغراق برداشت شود، اما باید دانست که روایاتی مشابه که فضیلتی برتر از تمام جهانیان را برای فردی اعلام می‌کند حتی در مورد صحابی نامداری مانند ابوذر نیز آمده است.
بدیهی است که چنین مواردی انصراف به فضیلت بر اعمال افراد عادی دارد و نه اعمال پیامبران و امامان!
در همین راستا روایت مشهوری در ارتباط با راست‌گو بودن ابوذر می‌گوید: «آسمان سایه نینداخته و زمین بر خود حمل نکرده گوینده‌اى راست‌گوتر و نیک‌تر از ابوذر».[2]
این روایت تا حدی شخصیت ابوذر را بالا می‌برد که برای برخی از شیعیان این شبهه پدید آمده بود که آیا ابوذر از اهل بیت(ع) نیز برتر بود؟!
یکی از شیعیان این اشکال را با امام صادق(ع) این‌‌گونه مطرح ساخت:
آیا پیامبر خدا(ص) در حقّ ابوذر چنین نفرمود: «آسمان بر کسى سایه نیفکنده و زمین بر خود حمل نکرده، کسى را که راست‌گوتر از ابوذر باشد؟»
امام فرمود: «آرى»
وی پرسید: «پس پیامبر خدا(ص)، امام علی، حسن و حسین(ع) در این میان چه جایگاهی خواهند داشت؟!»
امام در پاسخ فرمود: «یک سال چند ماه است؟!»
گفته شد: «دوازده ماه!»
امام(ع) فرمود: «چند ماه از آنها، ماه حرام شمرده شده است؟»
پاسخ داده شد: «چهار ماه»
امام فرمود: «آیا ماه رمضان هم جزو آنها است؟!» که پاسخ منفی داده شد.
امام صادق(ع) فرمود: «بیقین در ماه رمضان شبى هست که برتر از هزار ماه است، و ما خاندانى هستیم که هیچ فردى با ما سنجیده نمی‌شود!».[3]
بدین ترتیب، شبهه آن فرد شیعی برطرف شد.
در فضایل و مجاهدت‌های امام علی(ع) در ارشاد مفید آمده است: ربیعه سعدى به ملاقات حذیفه یمان رفت و گفت اى بنده خدا ما همواره از على(ع) و فضایل او در محافل و مجالس یاد می‌کنیم. مردم بصره می‌گویند شما در باره او افراط می‌کنید. آیا شما حدیثى در مورد عظمت و جایگاه او به خاطر دارید. حذیفه گفت: اى ربیعه، این چه پرسشى است که در باره على(ع) از من مىنمایى! سوگند به خدایى که جان من در دست او است، هر گاه همه اعمال یاران محمد(ص) از روزى که مبعوث به نبوت شده تا به امروز را در کفه ترازویى بگذارند و کار على(ع) را در کفه دیگر آن، عمل آن‌حضرت بر تمام اعمال آنان برترى دارد. ربیعه که این منقبت امام را از على(ع) شنید گفت: این منقبت قابل قبول نیست و دلیلى بر صحت آن وجود ندارد.
حذیفه گفت: اى احمق! چگونه این فضایل قابل تحمل نیست؟! کجا بودند عمر و ابو بکر و دیگر اصحاب پیامبر(ص) در روز خندق که عمرو بن عبد ودّ مبارز می‌‌طلبید و همه غیر از على(ع) چون مرده بی‌جانى روح از کالبدشان خارج شده بود، او یک‌تنه به مبارزه وى رفت و به یارى خدا او را کشت. به حق خدایی که جان حذیفه در دست او است، پاداش کار على(ع) در آن روز از اعمال پیروان محمد(ص) تا روز قیامت بیشتر است.[4]
منابع مطلب شبهه درباره ضربت امیرالمؤمنین
[1]. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج 1، ص 467، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دوم، 1409ق؛ حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق، عطا، مصطفی عبد القادر، ج ۳، ص ۳۴، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول، 1411ق. البته در المستدرک به جای «الثقلین»، «اعمال امتی الی یوم القیامه» آمده است.
[2]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، تحقیق: موسوی جزایری، سید طیب، ج 1، ص 52، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش.
[3]. شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 179، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق؛ ترجمه معانی الاخبار، مترجم: محمدی شاهرودی، عبد العلی، ج 1، ص 395 – 396، دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ دوم، 1377ش.
[4]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، ج 1، ص 103، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.
منبع:سایت اسلام کوئست
تهیه شده در واحد پاسخگویی به شبهات سایت مسلمان
